Στα τέλη του περασμένου μήνα, η NASA εξέπληξε τον κόσμο της επιστήμης, ανακοινώνοντας την πιθανή παρουσία νερού σε υγρή μορφή στον Άρη. Η αποκάλυψη ήταν μια από σειρά ανακαλύψεων υπογραμμίζοντας τον εξέχοντα ρόλο που έχει διαδραματίσει το υγρό νερό στην γεωλογική ιστορία του κόκκινου πλανήτη, τόσο στο παρελθόν όσο και σήμερα.
Η τελευταία διαπίστωση της NASA [1] από τον John Grotzinger και την ομάδα του στο Εργαστήριο Επιστημών του Άρη συμβάλλει σημαντικά σε αυτή τη γραμμή σκέψης. Στοιχεία που αποκαλύφθηκαν από το ρόβερ Curiosity δείχνουν ότι ο αρχαίος Άρης κάποτε χαρακτηριζόταν από δέλτα ποταμών, μακροχρόνιες λίμνες, ένα κλίμα πολύ θερμότερο από ότι είναι σήμερα, και μπορούσε να υποστηρίξει επιφάνεια νερού για εκπληκτικά μεγάλα χρονικά διαστήματα, αρκετό καιρό ενδεχομένως για να προκύψει και να ριζώσει η ζωή. Τα νέα ευρήματα δημοσιεύονται σήμερα στο περιοδικό Science.
Στοίβες οι Ενδείξεις
Η αντίληψη, ότι ο Άρης κάποτε μπορούσε να διατηρήσει μεγάλες ποσότητες νερού σε υγρή μορφή στην επιφάνεια του, δεν είναι νέα. Αυτό που είναι καινούργιο, ωστόσο, είναι τα στοιχεία που υποστηρίζουν την ιδέα ότι οι μεγάλοι κρατήρες του κάποτε μπορούσαν να συλλέγουν και να αποθηκεύουν νερό για σημαντικές χρονικές περιόδους. Σε αντίθεση με τις παρατηρήσεις από τις διαστημικές κάμερες, η ομάδα του Grotzinger μπόρσε να αξιοποιήσει τη δύναμη της παρουσίας στο χώρο του ρόβερ Curiosity, για να ανακαλύψει επιφανειακές λεκάνες, ή κλιμορφές. Με το ρόβερ Curiosity εκεί, είναι σαν να έχεις έναν πραγματικό γεωλόγο στην επιφάνεια του Άρη.
Κλινομορφές από ιζήματα ψαμμιτών στον Άρη (JP Grotzinger κ.α, 2015)
Το Curiosity περιφέρεται γύρω από τον κρατήρα Gale ψάχνοντας για ενδείξεις στα ιζηματογενή πετρώματα. Αυτά τα πυκνά στρώματα βράχου, διαμορφώνεται από τη σταθερή συσσώρευση ιζημάτων μικροσκοπικών κόκκων, και παρέχουν μια ιστορική αποτύπωση της επιφάνειας. Και όπως γνωρίζουμε από τη μελέτη των ιζηματογενών πετρωμάτων στη Γη, οι βράχοι αυτοί συχνά περιλαμβάνουν στοιχεία της ζωής, όπως απολιθώματα και μικροσκοπικά βιο-υπογραφές.
Οι ερευνητές ανέλυσαν τα ιζήματα κατά μήκος των κλινομορφών, παρατηρώντας ότι, παρά τη διάβρωση, η επιφάνεια της λεκάνης είχε αυξηθεί με την πάροδο του χρόνου. Αυτό έδειξε για τους ερευνητές, ότι το έδαφος είχε ανέβει, πιθανότατα λόγο της σταθερής συσσώρευσης αποθέσεων των φερτών υλικών, μιας διαδικασίας γνωστής ως τους γεωλόγους πρόσχωση [2].
Καθώς ο βόρειος τοίχος και το χείλος του κρατήρα Gale σταδιακά διαβρώνεται, χαλίκια και άμμος μεταφέρθηκαν νότια με ρηχά ρυάκια. Με την πάροδο του χρόνου, αυτές οι αποθέσεις χειμάρρων μετακινούνται σταδιακά πλησιέστερα προς το εσωτερικό του κρατήρα, όπου μετατρέπονται σε κόκκους λεπτότερου χώματος. Με άλλα λόγια, οι ερευνητές ανακάλυψαν ίχνη των αρχαίων δέλτα των ποταμών. Αυτά τα δέλτα αντιπροσώπευαν το σύνορο μιας αρχαίας λίμνης του Άρη όπου λεπτά, λασπώδη ιζήματα κάποτε είχε συσσωρεύσει.
Τρεχούμενο αλμυρό Νερό στον Άρη -Η NASA το Παραδέχεται με Ανακοίνωση της (ΦΩΤΟ)
Στρατηγός των ΗΠΑ, Ομολογεί: "Υπάρχουν κατασκευές στην επιφάνεια του Άρη" (ΒΙΝΤΕΟ)
Καταπληκτικές φωτογραφίες δείχνουν τους Παγετώνες στον Άρη (ΦΩΤΟ)
Εντοπίστηκε Τέλεια Πυραμίδα στον Άρη -Τι απαντά η ΝASA (BINTEO)
Παρατεταμένες Περίοδοι
Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι επιμέρους αυτές λίμνες, που υπήρχαν πριν από δισεκατομμύρια χρόνια, ήταν σταθερές για 100 έως 10.000 χρόνια σε αρκετά μακρύ διάστημα για να προκαλέσουν και να διατηρήσουν ζωή (αν και οι αστροβιολόγοι δεν είναι απολύτως βέβαιοι γι 'αυτό). Αποδεικτικά στοιχεία για την εξωγήινη ζωή δεν έχουν ακόμη ανακαλυφθεί στον Άρη, αλλά αυτή η τελευταία διαπίστωση δείχνει ότι τα βασικά συστατικά κάποτε ήταν διαθέσιμα για να προέλθει και να εξελιχθεί η μικροβιακή ζωή.
Χάρτης που δείχνει τη θέση του ταξιδιού του Curiosity και τους βασικούς τομείς μελέτης
(JP Grotzinger κ.α, 2015)
"Αυτό το σύστημα ενδο-κρατηριακών λιμνών υπήρχε πιθανότατα κατά διαστήματα για χιλιάδες έως εκατομμύρια χρόνια, γεγονός που συνεπάγεται ένα σχετικά υγρό κλίμα που παρείχε υγρασία στο χείλος του κρατήρα και μετέφερε ιζήματα μέσω ρεμάτων στη λεκάνη της λίμνης", γράφουν οι ερευνητές στη μελέτη τους.
Με την ηλικία αυτών των μεταβατικών υδάτινων σωμάτων, οι ερευνητές συνέκριναν σωματικά παρόμοια συστήματα αποθέσεων στη Γη, για τις οποίες έχουμε ραδιομετρικές χρονολογίες.
"Οι εκτιμήσεις αυτές είναι ανακριβείς, σε τάξη μεγέθους στην ποιότητά τους", εξήγησε ο γεωβιολόγος Woodward W. Fischer του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνια. "Αλλά το σημαντικό είναι ότι μπορούμε, πέρα από ένα μόνο στιγμιότυπο στο χρόνο, να εντοπίσουμε μια λίμνη στον Άρη για να αναγνωρίσουμε ότι τα συστήματα αυτά είναι επαρκώς μακράς διάρκειας και άφησαν ισχυρά δακτυλικά αποτυπώματα, στη μορφή του πακέτου ιζηματογενών πετρωμάτων".
Ένα πιο εύκρατο κλίμα;
Δεδομένου ότι ο Άρης κάποτε μπορούσε να διατηρήσει νερό για μεγάλα χρονικά διαστήματα, είναι λογικό να αναρωτηθούμε σχετικά με το αρχαίο κλίμα του κόκκινου πλανήτη. Δυστυχώς, είναι δύσκολο να απαντήσουμε.
"Δεν γνωρίζουμε ακριβώς ποια ήταν η θερμοκρασία στην επιφάνεια του Άρη κατά τη διάρκεια εκείνης της εποχής", λέει η Marjorie Chan Γεωλόγος του Πανεπιστημίου της Γιούτα. "Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι συνολικά ο Άρης ήταν θερμότερος και υγρός".
Η Chan λέει ότι ο Άρης θα μπορούσε μόνο να διατηρήσει αυτό το κλίμα, αν η ατμόσφαιρα του τότε ήταν παχύτερη.
"Μπορούμε να πούμε ότι αυτές οι υδάτινες μάζες πρέπει να διήρκεσαν για κάποιο χρονικό διάστημα λόγω του τρόπου ταξινόμησης των κόκκων των ιζημάτων και τις διάταξης τους σε πολλαπλά στρώματα που δείχνουν ότι οι περιβαλλοντικές συνθήκες επέτρεψαν τη συσσώρευση ιζημάτων (σε πάχος) με την πάροδο του χρόνου".
Ο Fischer λέει ότι όλες οι τρέχουσες αντιλήψεις μας για το κλίμα του Άρη δεν μπορούν να εξηγήσουν γιατί ο πρώιμος Άρης ήταν τόσο ζεστός και υγρός, αλλά η γεωλογία μόλις έγινε πολύ πιο συναρπαστική.
"Δεν έχουμε ένα μεγάλο παλαιοθερμόμετρο-να το πούμε έτσι, για τον Άρη αυτή τη στιγμή, αλλά όλοι οι παρατηρήσεις μας για τα ιζηματογενή πετρώματα δείχνουν ότι υπήρχαν συστήματα ποταμών που μετακόμισαν ιζήματα στα δέλτα και τελικά σχημάτισαν λίμνες στον κρατήρα", σημείωσε ο Fischer. "Και ότι το νερό αυτό, με γνώμονα το σύστημα μεταφοράς και απόθεσης ιζημάτων, που τροφοδοτείτο από έναν επαρκώς υγρό υδρολογικό κύκλο, που διήρκεσε για αρκετά σημαντικό χρονικό διάστημα".
Ο Fischer παρομοιάζει το πρόβλημα με τις πρώτες ημέρες της κατανόησης ηπείρων. Γεωλόγοι γνώριζαν ότι οι ήπειροι κινούνται αργά, αλλά δεν καταλάβαιναν γιατί.
"Συχνά χρειάζονται παρατηρήσεις εξαιρετικής ποιότητας για να αποκλειστούν άλλες πιθανές ερμηνείες, και να παρακινήσουν σοβαρές προσπάθειες για να εξηγήσουν μια θεμελιώδη ασυμφωνία μεταξύ δεδομένων και θεωρίας", δήλωσε ο Φίσερ. "Ο Άρης έχει τώρα αυτόν τον βαθμό ασυμφωνίας. Υπάρχει απλώς κάτι πολύ βασικό για το κλίμα του πρώιμου Άρη και ίσως ακόμη το πλανητικό κλίμα γενικότερα, που λείπει από την κατανόησή μας".
Σύνταξη-Επιμέλεια Αριστοτέλης Φωκάς για τα Αόρατα Γεγονότα
Παραπομπές:
- http://www.sciencemag.org/lookup/doi/10.1126/science.aad0902
- http://water.epa.gov/scitech/datait/tools/warsss/aggrad.cfm
Οι αναρτήσεις μας μπορούν να δημοσιεύονται από οποιονδήποτε αρκεί να αναφέρεται εμφανώς ο ενεργός σύνδεσμος μας.
